İnternet hiç durmadan evrimleşiyor. Arama motorları internet evrimi konusunda regülatör haline geldiler. Arama motorunda hangi sırada çıkacağınız o kadar önemli bir hale geldi ki, internet siteleri Google sıralamasında önemi olmasa sayfasına eklemeyeceği metin ve içerikleri sayfalarına ekliyor. Ve normalde yüksek çözünürlüklü olarak sunmak istediği görselleri düşük çözünürlükte müşterilerine sunuyor.
İnternetin ilk dönemlerinde firmalar internet siteleri ile baştan aşağı bir deneyim tasarlıyor ve akılda kalıcı olmak için büyük ajanslara yüksek bütçeli kreatif işler yaptırıyorlardı. O zamanlar bir internet sitesi sadece tasarım ve sunduğu deneyim nedeniyle viral hale gelebiliyordu. Bu tarz yaklaşımlar artık deneysellikten öteye gitmiyor. İnternet sitesinin içerisinde bir küçük link veya sosyal medyada yapılan bir oylama kampanyasının sayfası bu şekilde kreatif hazırlanırken, ana siteler hep Google’ın seveceği formatta.
İş Google’a yaranmak olunca Google’a benzemeniz gerekiyor. Google benzemesi zor bir yapıda. Dünya’nın en karmaşık yazılım ve bilgisayar sistemini bir tanesini tek bir input ile kullanmanızı sağlıyor. İnternet üzerinde sizi ve siteleri izliyor ve sonuçları size özel olarak sıralıyor ve bu model üzerinden para kazanıyor.
Google bugünlere hızlı olduğu için geldi, en başından beri size hızlı bir şekilde sonuçları getiriyor ve hızlı bir şekilde gitmeniz gereken yere gönderiyordu. Google son yaptığı güncellemeler ile internet sitesinin hızının sıralamasında olan etkisini oldukça önemli hale getirdi ve tüm internet siteleri daha hızlı hale gelmek için yazılımlarını güncellediler.
Google hızlında yanında tasarımda sadeliği ve işlevselliği seviyor. Ve internet sitelerinde gereksiz animasyonlar, aşırılıklar istemiyor. Bunun bir sonucu olarak tüm sitelerde benzer üst menüler, hamburger menüler ve breadcrumb menüleri ile karşı karşıyayız.
Öyle ki bugün arayüz tasarımcılığından bahsedebilir miyiz bilmiyorum. Çünkü bir e-ticaret sitesi yapıyorsanız neyin nerede ve ne formatta durması gerektiği zaten belli. Bunları bir font ve renk seçerek sunuyorsunuz daha sonra yaptığınız A/B testleri ile kullanıcı sizin yerinize kararları veriyor ve size sadece uygulamak kalıyor. Bu kadar kural ve kanunları belli bir yerde ne kadar tasarım yapabilirsiniz?
Focus on the user and all else will follow.
Google Design
Google Design sayfası kullanıcı deneyimi konusunda uygulayabileceğiniz pratiklerin öğretildiği bir sayfa. Eğer göz atarsanız günlük hayatta ziyaret ettiğiniz sitelerin nasıl gözükeceği konusunda ne kadar söz sahibi olduklarını görebilirsiniz. Google kendisini internet deneyimini tasarlama konusunda bir otorite olarak konumlandırmış ve bunu başarmış durumda. Bir taraftan standartlaşma güzel olsa da diğer taraftan neler kaybediyoruz diye düşünmeden edemiyorum.
Mesela arama motorları karşısında ayakta kalamayan dizincilik sistemi yeni şeyler keşfetmek için güzel bir yöntemdi. Şimdi sadece aradığımız şeylerle ilgili yeni içeriklerle karşılaşıyoruz. Ve arama yapmak internet üzerindeki ana kullanım yöntemi haline gelmiş durumda. Oysa ki insanların interneti deneyimleme şekli ne kadar da inavasyona açık ve devasa bir sektör.